تحلیلی تطبیقی از قاعده لطف در دیدگاه متکلمان اسلامی

قاعده لطف در کلام اسلامی

قاعده لطف از دیدگاه ابن‌ابی الحدید در شرح نهج‌البلاغه

از قواعد مهم دانش کلام، قاعده لطف است که متکلّمان عدلیه در مباحث کلامی بسیاری از آن استفاده کرده‌اند. این قاعده که فرع بر مسأله حسن و قبح عقلی است مورد توجه و استناد این دسته از متکلمین قرار گرفته است. نهج البلاغه از متون دینى است که مورد اهتمام دانشمندان شیعه و معتزله قرار گرفته است. ابن ابی الحدید از جمله دانشمندان معتزلى است که بر این کتاب شرحى نگاشته است. هر چند وى بیشتر به‌عنوان مورخ و ادیب...

سرنوشت اخروی غیرمسلمانان از دیدگاه متکلمان اسلامی

چه سرنوشتی در آخرت در انتظار پیروان سایر ادیان خواهد بود؟ آیا سرنوشت اُخروی غیرمسلمانان تابع نحوه‌ی عملکردشان در دنیا است یا این‌که سرنوشت اخروی آنها بدون ارتباط با اعمال دنیویشان، دوزخ خواهد بود؟ هدف این مقاله بررسی سرنوشت اُخروی غیرمسلمانان از دیدگاه متکلمان اسلامی است. دیدگاه‌های اصلی در بحث را می‌توان به چهار دسته تقسیم نمود: 1- انحصارگرایی مذهبی 2- انحصارگرایی دینی 3- شمول گرایی و 4- کثرت‌گ...

قاعده لطف در کلام اسلامی

قاعده لطف از قواعد مهم علم کلام است که کاربردهای متعددی در علم کلام و علم فقه دارد. طرفداران آن متکلمان امامیه و معتزله و متکلمان اشاعره از مخالفان این قاعده هستند . در تحقیق ، ضمن تعریف لغوی و اصطلاحی لطف و کاربردهای آن در علم کلام و علم فقه و بررسی دلائل و شبهات وارد بر این قاعده و نگرش این قاعده در آیات و روایات اسلامی ، در جستجوی این پرسش که مبنای عقلی این قاعده چیست به این پاسخ رسیدیم که د...

کارکردهای قاعده لطف نزد متکلمان امامیه از قرن نخست تا قرن ششم

قاعده لطف از مهم ترین قواعد کلامی است. متکلمان امامیه، از این قاعده در مباحث مختلفی استفاده کرده اند. در این تحقیق، کارکردهای قاعده لطف نزد متکلمان امامیه قرن اول تا ششم هجری قمری بازشناسی شده است. از بین رفتن بسیاری از آثار متکلمان قرن اول تا چهارم، و نیز عدم سهولت دسترسی به تالیفات باقی مانده ایشان، سبب شد که بررسی کارکردهای قاعده لطف در آثار مزیور، نتیجه چندانی در پی نداشته باشد. این در حالی...